آبکاری

آبکاری چیست؟

آبکاری بهترین راه برای پوشش دهی فلزات بوده که باعث مقاومت آنها در مقابل خوردگی و پوسیدگی و زنگ زدگی می شود. آبکاری به روش های مختلف صورت نی گیرد و روی فلزاتی چون آهن، نیکل، نقره و … این کار صورت می گیرد. سطحی که قرار است آبکاری شود بابد کاملا مسطح باید تا مواد آبکاری به خوبی سطح را پوشش دهی کنند که در این صورت در مقابل رطوبت و حرارت و نوسانات جوی مقاومت سطح فلز افزایش پیدا می کند. پوشش ضدخوردگی فلزی روی فلز دیگر

مهمترین فرآیند در آبکاری بوده که به صورت کاملا دقیق و اصولی انجام می شود. گاهی این پوشش دهی و آبکاری تنها جنبه تزئینی دارد که به صورت کاملا ظریف صورت می گیرد. در واقع آبکاری این امکان را به تولید کنندگان داده تا بتوانند به کمک فلزاتی ارزان قیمت چون فولاد و روی پوششی برای لایه بیرونی فلزات دیگر تهیه کنند که بیشتر به منظور زیبایی ظاهری و همچنین محافظت از آنها صورت می گیرد. سطحی که برای آبکاری مورد استفاده قرار می‌ گیرد می‌ تواند از جنس ‌های مختلف مانند فلز و… باشد.

 آبکاری با لایه های ضخیم و نازک صورت می گیرد و هر چه ضخامت آبکاری بیشتر باشد طول عمر کار هم بیشتر خواهد شد. تاریخچه آبکاری به سال های قبل بر می گردد و سابقه ای دیرینه دارد اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی شاهد رشد خوبی این صنعت بوده ایم. در این صنعت تجهیزات بروزی به کار گرفته شده است بدین ترتیب سرعت کار روز به روز بیشتر می شود. در صنعت آبکاری مواد استفاده شده برای پوشش دهی اصولا داغ و پر حرارت هستند تا بتوانند به خوبی روی سطح مورد نظر قرار بگیرد و از فلز اصلی محافظت کنند. امروزه آبکاری در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع آبکاری فلزات

آبکاری فلزات به روش های مختلف صورت می گیرد که در زیر به آنها اشاره می کنیم:

  • بشکه ای یا چرخشی : در این روش مواد آبکاری درون بشکه های چرخان قرار دارند و قطعات کوچک درون آنها قرار می گیرند تا آبکاری شوند.
  • چنگکی : برای قطعات بزرگ و سنگین و پیچیده این گزینه بهترین است. چنکگ هایی از جنس مس قطعات را درون محلول نگه می دارند.
  • نواری: نوار ممتدی در این روش بکار گرفته می شود که توسط یک قرقره کشیده شده و از داخل نوار عبور نی کند. برای سیم و نوارهای فلزی انتخاب خوبی است.
  • ابکاری روی: برای پوشش دهی گالوانیزه بکار می رود. ضخامت این آبکاری قابل کنترل است. روی در مقابل خوردگی مقاوم بوده و برای آبکاری سیم مناسب است.
  • آبکاری کادمیوم: عنصری سفید شبیه نقره است و برای محیط های دریایی است‌. اکثر تولیدکنندگان هوا فضا به آبکاری آلیاژ روی و نیکل روی آورده اند.
  • آبکاری کروم: بیشتر هدف تزئینی دارد. در برابر خوردگی مقاومت خوبی دارد. برای کارهای صنعتی مناسب است. در تولید مبلمان و برخی قسمت های خودرو هم استفاده مس شور.
  • آبکاری نیکل: نیکل فلزی محبوب برای آبکاری بوده که در آن جریان برق استفاده نمی شود. برای آبکاری نیکل اغلب محصولات خانگی مانند دستگیره درب، کارد و چنگال و وسایل فلزی برای تزئینات را پوشش می دهد. که باعث افزایش سختی و مقاومت در برابر خوردگی می شود.
  • آبکاری مس: برای قطعات الکتریکی مانند برد مدار چاپی مناسب است. مس فلزی ارزان قیمت برای آبکاری است که پوششی ضربتی ایجاد می کند. مس به روش قلیایی، ملایم قلیایی و اسیدی آبکاری می شود.
  • آبکاری طلا: طلا به دلیل مقاومت بالا در برابر اکسیداسیون و رسانایی الکتریکی بسیار ارزشمند می باشد. آبکاری طلا با طلاکاری، بسیار متفاوت است.
  • آبکاری نقره: آبکاری نقره به منظور خواستار جذابیت تزئینی و بهبود هدایت الکتریکی انجام می گردد. به طور کلی، نقره به عنوان یک محلول آبکاری مقرون به صرفه عمل می کند زیرا ارزان تر از طلا می باشد..

دلایل آبکاری فلزات

آبکاری روی و آهن مزایای دیگری را برای لایه و زیرلایه فراهم می‌ کند. در زیر به دلایل آبکاری فلزات اشاره می کنیم:

  • شکل پذیری خوب: فلزات زمانی که آبکاری می شوند قدرت شکل پذیری خوبی پیدا می کنند.
  • توزیع یکنواخت آبکاری اجزای غیریکنواخت و نامنظم: این باعث می شود تا فلز کاملا یکدست شود.
  • سطح سختی بالا : با آبکاری سطح سختی فلز تا حد زیادی افزایش پیدا می کند.
  • ممانعت از خوردگی شیمیایی: همانطور که در ابتدا به آن پرداخته شد، هدف اصلی آبکاری محافظت از فلز پایه در برابر خوردگی است. نیکل و کروم از این دسته فلزات هستند که با آبکاری پوسیده نمی شوند.
  • افزایش مقاومت به حرارت: برخی فلزات در دمای بالا مورد استفاده قرار می گیرند بدین ترتیب به صورت شکل و ظاهر خود را از دست می دهند به همین دلیل آبکاری فولاد با برای سرامیک ها صورت می گیرد تا در مقابل حرارت مقاومت بالایی داشته باشد.
  • بهبود مقاومت به اصطکاک: اصطکاک زیاد و ساییدگی بیش از حد برخی فلزات در زمان سرعت بالا باعث می شود تا دچار افت کیفیت شوند. مقاومت سطحی، پارامتر مهم دیگری است که به هنگام آبکاری فولاد اهمیت پیدا میکند. بدین منظور از آبکاری فلز کروم بر روی فولاد استفاده می شود تا در کاربردهای خاص تر مقاومت به سایش بهتری از خود نشان دهد.
  • بهبود رسانایی و هدایت الکتریکی: بیشتر فلزات خاصیت رسانایی دارند اما آبکاری آنها باعث می شود تا این میزان رسانا در زمان استفاده کنتل شود.
  • افزایش زیبایی ظاهری: اگر بخواهیم ظاهر قطعه ای فولادی را از لحاظ ظاهری بهبود ببخشیم و با اینکار علاوه بر زیبایی به ارزش آن اضافه کنیم، معمولا از آبکاری فولاد با طلا، نقره و پلاتین استفاده می شود.

فرایند آبکاری فلزات

آبکاری فلزات با مراحل مختلفی انجام می شود و تولید کننده باید برای انجام اس کار ابتدا متریال مورد نیاز و سپس تجهیزات کاربردی را آماده کند. این مراحل عبارتند از:

مرحله اول پیش تصفیه یا تمیز کردن سطح : در مرحله اول باید بسار و سطحی که می خواهید روی آن آبکاری را انجام دهید آماده کنید. تمام آلاینده های روی سطح از جمله گریس و روغن‌ باید به طور کامل پاک شوند. اگر که جوش، سوراخ‌ ها و سایر ناهماهنگی ‌های سطحی وجود دارد آن ‌ها را برطرف کنید. پاک کننده‌ هایی چون اسیدی مثل اسید هیدروکلریک، اسید سولفوریک یا پاک کننده‌ های قلیایی مثل کربنات ‌ها، فسفات ‌ها در این مرحله بهترین گزینه به شمار می روند.

مرحله دوم تعیین اثربخشی فرآیند تمیز کردن: پس از اطمینان از تمیز بودن بستر باید از آب و پارچه کمک گرفته و سطح را از مواد شوینده هم تمیز کنید و در صورت اطمینان آبکاری را شروع کنید.

مرحله سوم فرآیند اجرای روش آبکاری: مرحله سوم به انتخاب روش آبکاری تعلق دارد که متناسب با نوع فلزات این کار انجام می شود. دراین مرحله باید یک منبع جریان مستقیم را در اختیار داسته باشید.

بعد از اطمینان حاصل کردن از تمیزی سطح نوبت به شروع آبکاری فلز می‌ رسد. برای این کار به منبع جریان مستقیم نیاز دارید. مواد دیگر شامل مخزن یا (بشکه)، کاتد، آند و محلول آبکاری مناسب است. وقتی جریان آغاز می شود پوشش دهی هم شروع می گردد. سطح ولتاژ، دما، زمان غوطه وری و غیره متغیرهایی هستند که قبل از انجام آبکاری بابد آنها را به صورت کاملا دقیق تنظیم کنید. قبل از انجام کار و انتخاب فلزات برای آبکاری باید به خوردگی، مقاومت، روشنایی یا بازتاب، سختی، استحکام مکانیکی، شکل پذیری و مقاومت در برابر سایش توجه کنید. سولفامات، سولفات، کلرید و… مهمترین ترکیبات مورد نیاز در آبکاری هستند. اگر قصد غوطه ور کردن فلز در حمام آبکاری آهن را دارید  باید آب با نمک آهن اسیدی شده باشد.

هزینه آبکاری فلزات

هزینه آبکاری فلزات متفاوت بوده و به عوامل مختلفی چون نوع فلز و نحوه آبکاری بستگی دارد. تورم و شرایط حاکم بر بازار باعث شده تا هزینه آبکاری هم رشد چشمگیری را تجربه کند. آبکاری فلزات می تواند توسط یک فلز یا آلیاژی از چند فلز انجام شود. این مساله باعث شده تا قیمت های متفاوتی برای آبکاری فلزات وجود داشته باشد. به طور کلی قیمت آبکاری فلزات به سه عامل مهم و کلیدی وابسته است:

  • قیمت آلیاژ بر اساس نرخ بازار جهانی: آلیاژها بر اساس نرخ جهانی قیمت گذاری می شوند و کسی که می خواهد آنها را برای آبکاری تهیه کند باید قیمت روز آنها را پرداخت کند. اگر خرید به صورت کاملا مستقیم از تولیدی انجام شود چون واسطه ها هیچ نقشی ندارند قیمت هم مناسب تر خواهد بود در نتیجه هزینه آبکاری هم به مراتب کمتر خواهد شد.
  • ترکیب و سطح قطعه مورد نظر: همانطور که قبلا اشاره کردیم ترکیبات مختلفی برای آبکاری استفاده می شوند و هر چه تعداد این ترکیبات بیشتر باشد قطعا خرید آنها هزینه بردار خواهد بود. اگر سطح قطعه مورد نظر آسیب های زیادی داشته باشد قطعا آبکاری بابد به صورت ضخیم تر انجام شود که هزینه بیشتری هم به همراه دارد.
  • نتیجه و کیفیت مورد نظر: نتیجه و کیفیت می تواند در برآورد هزینه ها نقش بسزایی داشته باشد. هر چه کیفیت کار بهتر باشد قطعا فلز آبکاری شده کارایی بهتر و طول عمر بیشتری هم خواهد داشت بدین ترتیب با هزینه بیشتری انجام می شود. اگر کار به صورت کاملا دقیق و ظریف انجام شود هزینه آن هم بیشتر خواهدبود.

هزینه تعیین شده طبق فاکتور به مشتری اعلام می گردد. برخی مشتری ها باید قبل از شروع کار مبلغی را به عنوان بیعانه پرداخت کنند و مابقی را پس از اتمام کار پرداخت و فلز آبکاری را تحویل می گیرند.

آگهی های ویژه